گفت و گو با دکتر قاضی خوانساری، مدیر امور تحصیلات تکمیلی دانشگاه پیرامون دستورالعمل نگارش پایان نامه

ارائه پايان نامه آخرين مرحله تحصيلي دوره است كه طي آن دانشجو موظف است در يك زمينه مربوط به رشته تحصيلي خود، زير نظر استاد راهنما به تتبع و تحقيق علمي بپردازد. يكي از اهداف ارائه پايان نامه، آشنايي دانشجويان با نحوه نگارش و تنظيم مطالب يك موضوع علمي است. به اين منظور و براي ايجاد هماهنگي بين پايان نامه ها و بالابردن دقت و كيفيت ارزشيابي آن دستورالعمل نگارش پايان نامه تدوين شده است.

در اين خصوص با دكتر قاضي خوانساري، مدير امور تحصيلات تكميلي دانشگاه به گفتگو نشستيم.

 

در خصوص دستورالعمل نگارش پايان نامه توضيح دهيد و هدف از ايجاد و اجراي اين دستورالعمل چه بوده است؟

 بسم الله الرحمن الرحيم.با توجه به تفاوت نگارش پايان نامه ها در گروههاي مختلف نگارش مي شود چه از نظر رنگ ، چه از نظر فونت ، چه از لحاظ ترتيب مباحث  در سال 91-92 تصميم گرفته شد دستورالعمل جامع نگارش براي فوق ليسانس و دكتراي حرفه اي تدوين شد و به همين منظور براي هر دانشكده و براي هر مقطعي رنگهاي پايان نامه را مشخص كرديم تا متفاوت باشد و نحوه رسم جدول  و نمودار ، نحوه شماره گذاري ، نحوه رفرنس گذاري را مشخص كرديم و تقريبا در همان سال 1391 به نتيجه رسيديم  كه ديگر نيازي نيست كه پايان نامه در چند نسخه به صورت كاغذي تهيه شود.تهيه يك نسخه كاغذي براي كتابخانه كافي است و مابقي نسخه ها حتي براي استاد راهنما روي لوح فشرده (CD) تهيه و تحويل داده شود.اين كار به تازگي در وزارت علوم و تحقيقات و فناوري شروع شده كه درواقع پايان نامه ها به صورت كاغذي نباشد.البته هنوز هم مي گوييم كه يك نسخه كاغذي نياز است چون ممكن است مشكلاتي پيش آيد و در دسترس بودن يك نسخه چاپ شده بسيار مهم است.كار دوم اين بود كه گفتيم نسخه چاپي پايان نامه ها دو طرفه باشد و صفحات پايان نامه را دو رويه كرديم و استفاده از كاغذ را محدود كرديم .الان حتي اگر دانشكده اي هنوز هم پايان نامه را روي لوح فشرده (CD) تحويل نمي دهد ولي نسخه چاپي را دو طرفه تحويل مي دهد و ما توانستيم تعداد صفحات كاغذ را كم كنيم .ما حتي كار ديگري كه انجام داديم اين بود كه، براي ارائه درخواست ارتقا اساتيد ديگر نياز به ارائه اصل پايانامه نيست و با كتابخانه هماهنگ كرديم كه مهر كتابخانه كه كپي برابر اصل است، كفايت مي كند و نيازي به اين نيست كه حتما اصل پايان نامه را تحويل دهند و همان صفحه اول پايان نامه كه به تائيد كتابخانه رسيده كافي است.

در اين دستورالعمل  حتي شرايط فهرست بندي، و اصطلاحات و تقريبا همه  آن نكاتي كه نياز است كه يك پايان نامه داشته باشد در اين دستورالعمل گنجانديم.تقريبا به جرات مي توانيم بگويم كه 90 درصد دانشكده ها از اين دستورالعمل استفاده مي كنند و نظارت هم توسط هيئت داوراني است كه در جلسه دفاع شركت مي كنند. يكي از مواردي كه تاكيد بر انجام آن است همين رعايت نگارش پايان نامه است كه يكسان سازي را داشته باشد. در قسمت صحافي هم چون رنگش متفاوت است اشتباهات كمتري صورت ميگيرد.

 

اين كار براي تصميمات مديريتي چقدر مهم است؟

دستورالعمل يكسان سازي نگارش پايان نامه،باعث مي شود كه همه نگارش ها يكسان شده و مصرف كاغذ كمتر شود.

 

طرح يكسان سازي چه مزايا و معايبي دارد؟

به هر حال سليقه هاي افراد متفاوت است، يكي ممكن است بگويد مقدمه اول باشد يا سابقه طرح بايد دوم باشد، ممكن است همين سلايق مختلف جزو معايب باشد ولي مزيتش اين است كه از نظر نظم خيلي بهتر است. زماني كه الگوي مشخصي نبود، نگارش پايان نامه هم متفاوت بود، ولي الان پايان نامه ها با داشتن فهرست بندي و شرايطي كه ما تنظيم كرديم تقريبا در همه دانشكده ها يكسان است ديگر تفاوتي از لحاظ الگوبرداري وجود ندارد و همه پايان نامه يكسان هستند. قبلا آرم دانشگاه را يكي سمت راست مي زد ، يك چپ، اسم دانشكده را يكي ميزد و يكي نمي زد، حتي صفحه عنوان به انگليسي هم با توجه به الگو يكسان شده است و اين نظم و انضباط براي بقيه دانشگاه ها چه داخل ايران و چه كشورهاي خارج از كشور مي تواند الگوي خوبي باشد. 

دستوالعمل نگارش پايان نامه مقاطع تحصيلات تكميلي

عكس و خبر: سميرا فرجي